Çok bilenler konuşmazlar, çok konuşanlar bilmezler.
12 Haziran günü yapılan Milletvekili Genel Seçimleri AKP’nin tarihi başarısıyla sonuçlandı. Haftalardır süren maratonu AKP tüm oyların % 50’sini alarak seçimden birinci parti olarak çıktı. Tartışmaya yer bırakmayacak bu başarı geçen haftanın birinci sayfalarında geniş bir şekilde yer aldı.
Geçen hafta 13-18 Haziran tarihlerinde Balıkesir kent merkezinde yayınlanan 10 yerel gazetenin birinci sayfalarını inceleyerek hazırladığımız Birincisayfa bölümümüzle Politika Yazı İşleri olarak karşınızdayız. Seçimin yoğun gündeminde zorunlu olarak verdiğimiz aradan sonra yazılarımıza kaldığımız yerden devam edeceğiz.
Geçtiğimiz hafta şüphesiz yerel veya ulusal tüm medya kuruluşlarının en önemli gündemi, 12 Haziran Milletvekili Genel Seçimleriydi. Aslına bakarsanız burada da zaman zaman belirttiğimiz üzere seçim kararı alındıktan ve seçim tarihine yaklaşıldıktan sonra 12 Haziran Seçimleri, gündemin en önemli maddesi olarak haftalardır birinci sayfalardaki yerini korudu.
Seçim gündemi sırasında, gerek partilerin çalışmaları gerekse verdikleri demeçler, gazeteciler olarak en önemli gündem haberi olarak değerlendirilerek birinci sayfalardan okuyucuya aktarıldı.
12 Haziran seçimleri hakkında aslında geçen hafta gazetelerden ve televizyonlardan yeterince analiz yayınlandı. Ancak adet olduğu üzere biz de önceki hafta yapılan seçimleri farklı bir bakış açısıyla ele almaya çalışacağız.
AKP %50 oyla seçimlerin galibi
12 Haziran günü yapılan seçimler Adalet ve Kalkınma Partisi’nin rekor başarısıyla sonuçlandı. Saat 5’ten sonra sandıklar açıldığında, aslında seçmenin yarısının tahmin ettiği diğer yarısını ise şaşırtan bir sonucun ilk sinyalleri gelmeye başlamıştı.
İlk sandıklarda AKP’nin oyu %56’yla açıldı, CHP’nin %18’le açılmıştı. Ancak tabi ki biz seçimin böyle bitmeyeceğini, oy oranı yüksek olan partiyle düşük olan partilerin sonuçlar açıklandıkça birbirlerine yaklaşan bir oy oranı seyri izleyeceği biliyorduk.
Niteklim öyle de oldu. AKP gecenin sonunda %49,9 oy oranına ulaştı. CHP %25,9’la geceyi kapatırken, MHP %13’le barajın üzerinde kaldı. Bağımsızlar denilen ve BDP tarafından desteklenen grup ise % 6,6 oy alarak seçimin dördüncü galibi oldu. AKP, önümüzdeki dönem Mecliste 326 milletvekili ile temsil edilecek. Balıkesir’de milletvekili sayısı düşen AKP, Balıkesir’den Meclise 4 milletvekili gönderdi.
AKP seçim sürecinde şüphesiz başarılı bir tanıtım kampanyası süreci yürüttü. Televizyon reklamları, gazete ilanları, radyo ve raket-billboard gibi outdoor çalışmalarıyla neredeyse tüm kitle iletişim araçlarında yer alan AKP, duygu tonu yüksek, icraatlarını ve hedeflerini anlatan bir reklam dili kullandı. Özellikle son hafta türkü formatında birlik beraberliği çağrıştıran seçim şarkısı seçmen açısından etkili bir araç olarak karşımıza çıktı.
CHP oylarını artırdı
Seçimlerin bir diğer kazananı ise tabi ki CHP’ydi. Kemal Kılıçdaroğlu’nun rüzgârıyla CHP, %26 Oy aldı. Kılıçdaroğlu seçim sonuçlarının büyük oranda belli olduğu zaman parti genel merkezinden yaptığı konuşmayla da aldıkları oy oranını “başarı” olarak değerlendirdi.
Seçimden sonra ulusal gündemden takip edebildiğimiz kadarıyla CHP’de seçim sonuçlarına itiraz sesleri yükselmeye başladı.
İlk tepki Eski Genel Başkan Deniz Baykal’dan geldi. Kulislere yansıyan sözlerinde Baykal, kendisinin CHP’yi %30’larda bıraktığını, ortada başarı denilecek bir durumun olmadığını söyledi. Ancak Baykal’ın dayandığı oranın bir saha araştırması olduğunu, asıl dikkate alınması gereken oranın 2007 seçimlerindeki % 20,8 olduğunu belirtmek istiyoruz.
Kemal Kılıçdaroğlu liderliğindeki CHP aslında bu seçimlerin en kazançlı çıkan partisi konumunda. CHP bu seçimlerde hem oy oranını hem de milletvekili sayısını artırdı. Önümüzdeki dönem CHP mecliste 135 sandalye ile temsil edilecek. Balıkesir milletvekili sayısını artıran CHP, AKP’den bir milletvekili alarak bu dönem Ankara’ya 3 milletvekili gönderdi.
CHP, seçim kampanyasına en erken başlayan parti olmasının avantajını bu seçimlerde 3 milyon yeni seçmen kazanarak gördü. Özellikle “Türkiye rahat bir nefes alacak” taşıyıcı sloganlı reklamları ve duygu tonu yüksek tespitleriyle başarı bir tanıtım kampanyası yürüttü. Yine de hedef olarak koyulan %30 oy oranına ulaşılamasa da bu başarı CHP de taşların oturmaya başladığını göstermesi açısından önemli bir parametredir.
MHP barajı geçti
12 Haziran Genel Seçimlerinin şüphesiz en çok merak edilen partisi MHP’ydi.
Barajın altında kalacaktı-kalmayacaktı derken MHP, seçimlerden %13 oy oranıyla çıktı. Balıkesir’den bir milletvekili çıkaran MHP, Türkiye genelinde 55 milletvekili ile önümüzdeki dönem Mecliste yer alacak.
Aslında MHP 2007 seçimlerindeki %14,7’lik oydan biraz gerilemiş görünse de barajın üzerinde kalması bile başarı olarak değerlendirilebilinir. Çünkü seçimlerden önce MHP’nin başına tebelleş olan kaset vukuatları, MHP’nin seçimlerde barajın altında kalacağı algısını oluşturmuştu. Ancak beklenen olmadı ve MHP barajın üzerinde kalarak seçimlerin 3. partisi oldu.
Yerel Seçimler de durum farklı olur
Aslında seçim sonrasında en çok dile getirilen analiz 2009’da yerel seçimlerin oy oranlarıyla, genel seçimlerde alınan oy oranlarının karşılaştırılarak partilerin başarıları irdelenmesiydi. Ancak bu yöntemin birazcık sorunlu olduğunu belirtmekte fayda var.
İki seçim de seçmen psikolojisi üzerinde yarattığı etki farklıdır. Bu farklılık seçmenin her zaman farklı oy davranışı göstermesine neden olmaktadır. Yerel seçimlerde seçmen doğrudan aday tercihine yönelirken, parti ve lider faktörlerini ikinci plana itebilmekte; genel seçimlerde ise parti ve lider tercihini öne çıkartırken, aday tercihini ikinci plana itebilmektedir. Bu durum normal bir durumdur ve vatandaşın sağlıklı oy tercihinin de göstergesidir.
Balıkesir’de seçmen listelerine, özellikle AKP’de, gelen tepkilere rağmen bazı ilçelerde tepkiler doğrultusunda sonuçlar çıkmamasını buna bağlayabiliriz. Bu da bize gösteriyor ki seçmen, öyle bir kesimin düşündüğü gibi, bilinçsiz bir oy tercihi ortaya koymuyor.
Seçmen genel seçimlerde Liderlere ve partiye oy verirken, yerel seçimlerde bu faktörleri es geçerek doğrudan aday tercihlerine yöneliyor. Bunun böyle olduğu 2009 yerel seçimlerinde de ortaya çıkmıştı. Bunun yanında İl Genel Meclisi seçimleri de bu bağlamda yanıltıcıdır, çünkü o da bir yerel seçimdir ve seçmen tarafından böyle değerlendirilmektedir.
Yani ezcümle genel seçimlerdeki yüksek oy oranları yerel seçimlerde karşımıza çıkmayabilir.
Seçim, yerel gündemin en önemli maddesiydi
12 Haziran Genel seçimlerini kısaca özetledikten sonra gelelim geçtiğimiz haftanın yerel gündeminde önce çıkan başlıklara.
Geçtiğimiz hafta yerel gündem tamamen seçim sonuçlarına kilitlendi. Pazartesi günü tün gazetelerin manşetlerinde seçim sonuçları yer alırken, seçim gündemi Cuma gününe kadar devam etti. Hafta başında sonuçlara odaklanan yerel gazeteler haftanın ortalarına doğru partilerden gelen açıklamalara yer verdiler. Geçen haftanın en ilginç haberleri ise AKP’lilerin seçilemeyen 5. sıra milletvekili Mehmet Akif Okur için döktükleri gözyaşları idi.
Ayrıca CHP’den gelen cılız itirazlarda zaman zaman yerel gazetelerin birinci sayfalarından okuyuculara ulaştı. MHP’den ise en etkili seçim yorumu İl Başkanından geldi. Mehmet Duran, seçim sonuçlarını “vatandaş çark dönsün diye AKP’ye oy verdi” diye yorumladı.
Tüm haftaya baktığımızda ise seçimler Birincisayfa rekoru kırarak bu güne kadar gördüğümüz en büyük haber yoğunlaşmasının konusu oldu.
13-18 Haziran tarihlerinde kent merkezindeki yerel gazeteler, 12 Haziran seçim sonuçlarına, seçim sonrası yapılan açıklama ve verilen demeçlere, parti mensuplarının ya da kamuoyu önderlerinin seçim sonrasıyla ilgili beklentilerine birinci sayfalarında, 33 manşet, 50 sürmanşet ve 78 birinci sayfa haberi şeklinde yer verdi. Gazeteci arkadaşlarımızın üretkenliğini kutluyoruz.
12 Haziran Genel Seçimlerini kısaca değerlendirdiğimiz Birincisayfa’dan bu haftalık bu kadar. Önümüzdeki haftadan itibaren Balıkesir’in rutin gündemiyle gündem yolculuğumuza kaldığımız yerden devam edeceğiz. Yazılarımızı her pazartesi kentin en ciddi gazetesi Politika’dan, tüm hafta boyunca haber portalımız www.balikesirpolitika.com ‘dan takip edebilirsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder